Oude amalgaam vulling

Meer dan 100 jaar herstelden tandartsen door cariës aangetaste tanden met amalgaam, een mengsel van vloeibaar elementair kwik en zilver-, tin- en koperpoeder. Tegenwoordig is het standaardvulmateriaal kunstharsgebaseerd composiet. Velen van ons lopen nog rond met amalgaamvullingen in de mond. Is dat een reden tot zorgen of zijn deze eigenlijk juist beter?

Tandarts Ronald Bijl van Tandzorg op Maat vertelt: “Er zijn allerlei redenen waarom amalgaam bijna niet meer gebruikt wordt. Als eerste natuurlijk de opvallende, grijze kleur van amalgaam. In cosmetisch opzicht zijn we er een stuk op vooruit gegaan. Maar dat is niet het enige verschil. Voor het plaatsen van een amalgaamvulling moest het ‘gaatje’ door de tandarts groter worden gemaakt om zodoende een holte te creëren waarin de vulling goed bleef zitten. Door gezond tandweefsel op te offeren, verzwak je de tand, waardoor er sneller kans is dat deze breekt.

Een andere belangrijke reden om geen amalgaam meer te gebruiken is de wereldwijde vervuiling van het milieu door kwik. Kwik kan schadelijk zijn voor onze gezondheid. We worden aan allerlei bronnen van kwik blootgesteld. Vandaar dat autoriteiten wereldwijd maatregelen nemen om de totale uitstoot van kwik in de lucht, het water en de bodem te verminderen. Op alle gebieden waar kwik wordt gebruikt, moeten daarvoor inspanningen worden geleverd. Ook bij de tandarts dus.

Het is echter niet zo dat je je zorgen hoeft te maken wanneer je nog oude amalgaamvullingen in je gebit hebt. Het schadelijke effect hiervan is minimaal, en juist bij het verwijderen ervan komen kwikdampen vrij. Bij elke halfjaarlijkse controle kijken we bij de patiënt naar de toestand van bestaande vullingen in het gebit. Regelmatig vervangen we oude amalgaamvullingen voor nieuwe composietvullingen. Maar wanneer er medisch gezien geen reden is voor vervangen, adviseer ik om de oude vullingen te behouden. De kwikdamp, die in deze geringe hoeveelheid overigens geen bewezen effect heeft op de gezondheid, komt namelijk vooral vrij bij het plaatsen en verwijderen van amalgaamvullingen.

Er is nog een reden om je amalgaamvulling te laten zitten. Onder of langs een moderne composietvulling ontwikkelen zich dubbel zo gemakkelijk nieuwe gaatjes. Anders dan het amalgaam, wordt composiet aan het natuurlijke tandweefsel ‘geplakt’. Er hoeft dus geen gezond tandweefsel meer worden opgeofferd. Dat is uiteraard een voordeel. Maar composiet krimpt bij het uitharden, waardoor soms randspleten ontstaan, waarin tandplak kan groeien. Amalgaam daarentegen wordt niet geplakt. Bovendien hebben sommige corrosieproducten een antibacteriële werking, wat ook nog eens het ontstaan van nieuwe gaatjes helpt tegengaan.

Onlangs is ontdekt dat composiet niet alleen die antibacteriële werking mist, maar ook de bufferende werking die nodig is om de zuren te neutraliseren die door bacteriën in de mond worden geproduceerd. Een goede amalgaamvulling laat je dus beter zitten. Tenzij langs of onder de vulling opnieuw cariës opduikt, of wanneer je je esthetisch gezien heel erg stoort aan een amalgaamvulling, op een erg zichtbare plek bijvoorbeeld”.